Per 1 augustus 2023 treedt de aangenomen wet ‘Verbetering rechtsbescherming mbo-studenten’ in werking. Het gaat dan om wijzigingen van de wet educatie en beroepsonderwijs (WEB). Het doel van het wetsvoorstel is om de rechtspositie en rechtsbescherming van de mbo-student te verbeteren en om de regeldruk van de mbo-scholen te verlichten. Wat zijn deze veranderingen? En wat betekent dit voor aankomende mbo-studenten?
De veranderingen:
Voor mbo-studenten is er nog veel onduidelijk over hun rechten en plichten. Bij de start van de mbo-opleiding wordt er een onderwijsovereenkomst (OOK) gesloten tussen onderwijsinstelling en de student. Echter heb je hier als student geen inspraak in. Bij vragen of klachten over de overeenkomst zijn er nog onvoldoende mogelijkheden voor de student om hier bewaar op te maken of de overeenkomst aan te passen. Vanuit de mbo-opleidingen is de OOK bedoelt als bekostigingsinstrument. De mbo-instellingen krijgt enkel bekostiging voor de mbo-studenten die op 1 oktober beschikken over een OOK. Mbo-studenten zonder OOK moeten dan ook veelal per 1 oktober stoppen met hun opleiding.
Voor de mbo-studenten zijn er een aantal maatregelen in het wetsvoorstel opgenomen ter verbetering van hun rechtspositie zoals:
- Maximale schorsingstermijn van 2 weken;
- Hoorrecht en recht op versnelde behandeling bij bezwaren;
- Ondersteuningsafspraken voor alle studenten met een beperking;
- Verplichte jaarlijkse evaluatie bij passend onderwijs door de mbo-instelling.
Verandering van het inschrijfproces:
Door de wetswijziging wordt per 1 augustus 2023 het inschrijfproces aangepast. Hier de stappen:
- De student meldt zich aan voor een mbo-opleiding bij een mbo-instelling.
- De mbo-instelling vraagt de student of er behoefte is aan extra ondersteuning i.v.m. beperking. Zo ja, dan worden er ondersteuningsafspraken gemaakt.
- Optioneel: de student doet mee aan intake-activiteiten.
- De mbo-instelling controleert of de student toelaatbaar is.
- Zo nee à student wordt geweigerd en de school maakt de beslissing schriftelijk bekend aan de student.
- Zo ja, door naar E.
- Optioneel: De mbo-instelling vraagt de student of hij zijn aanmelding wil handhaven.
- Zo nee à de student wordt niet ingeschreven en de student wordt afgemeld.
- Op 1 juli nog geen bericht gehad? à mbo-instelling kan student weigeren
- Zo ja, door naar F.
- De mbo-instelling schrijft de student in en maakt dit schriftelijk aan de student bekend.
Wat betekent de wet Verbetering rechtsbescherming mbo-studenten voor aankomende mbo-studenten:
Aankomende mbo-studenten moeten zich voor 1 april aanmelden bij de mbo-opleiding van hun keuze om toelatingsrecht te verkrijgen. Dit recht zorgt ervoor dat – mits aan de intakevoorwaarde zijn voldaan – de mbo-school je in principe niet mag weigeren. Wel kan de student zich inschrijven bij meerdere opleidingen en scholen. Via Centraal-aanmelden hebben scholen die daarmee werken zicht op de andere inschrijvingen. Bij decentraal-aanmelden (dus bij de school zelf) heeft de mbo-instelling daar geen zicht op. Nieuw is dat er een escape is toegevoegd voor de mbo-school. Reageert de aankomende mbo-student voor 1 juli niet op berichten, dan mag de mbo-instelling je alsnog weigeren, ondanks het verkregen toelatingsrecht.
Een andere aanpassing is dat de ondersteuningsbehoefte bij handicap of chronische ziekte bekend moet zijn voor de inschrijfdatum en dat er afspraken over gemaakt worden tussen mbo-instelling en de student. Ook moeten deze afspraken jaarlijks worden geëvalueerd. Deze aanpassing kan weer gevolgen hebben voor de doorstroominformatie en warme overdracht vanuit de toeleverende school en de aankomende mbo-student richting de mbo-opleiding.
De aankomende mbo-studenten na 1 augustus 2023 moeten dus goed letten op hun tijdige aanmelding voor 1 april en de bevestiging van hun opleidingskeuze bij (een van de) mbo-instellingen voor 1 juli. Voordat de student dan definitief ingeschreven kan worden, moeten afspraken zijn vastgelegd over de nodige ondersteuning.
© 2022, Daniël Kers, De Wereld Van LOB.
