- 5 april 2022
- Posted by: dwvLOB2
- Categorie: MBO, Onderwijs, VO
Per 1 januari 2021 is de ‘doorstroomregeling vmbo-mbo 2020’ in werking getreden die gevolgen heeft voor leerlingen die zich aanmelden voor een mbo-opleiding. Hoewel deze regeling al op 19 juni 2020 is gepubliceerd (Staatscourant nr. 32571) willen we decanen en schoolleiders alsnog wijzen op de wijzigingen die deze regeling met zich heeft meegebracht – juist omdat steeds meer mbo-instellingen in 2022 er meer gebruik van maken.
Aanleiding:
In de Wet Educatie en Beroepsonderwijs zijn de vooropleidingseisen voor toelating tot het mbo opgenomen. Bepaalde mbo-opleidingen mochten aanvullende vooropleidingseisen stellen. Deze zijn vastgelegd in de regeling vmbo-beroepsonderwijs 2003. Door de vernieuwingen in het vmbo was de oude regeling niet meer actueel en is deze in 2020 dus bijgewerkt. Bijzonder aan de oude regeling was dat er eigenlijk best veel mbo-opleidingen waren die extra eisen mochten stellen aan leerlingen die niet-verwant doorstromen. Dus die vanuit profiel X door willen stromen naar opleidingen Y of Z. In de praktijk was het echter zo dat veel mbo-instellingen geen gebruik maakte van deze regeling. Op veel scholen was het zo dat – ongeacht het vmbo-vakkenpakket – de leerlingen bijna alle mbo-opleidingen gewoon konden volgen. Ook als ze niet voldeden aan de regeling. Op de websites van de mbo-scholen werden de aanvullende toelatingseisen ook niet vermeld. Een leerling die in het bezit is van een bepaald vmbo-diploma kon daarmee instromen op mbo-niveau twee, drie of vier.
De vernieuwde doorstroomregeling vmbo-mbo is eigenlijk bedoeld als verlichting van de extra doorstroomvoorwaarden. Zo zijn er geen nadere vooropleidingseisen meer geformuleerd voor opleidingen in de opleidingsdomeinen Landbouw/Groen, Economie en Zorg & Welzijn. Ook zijn er geen extra eisen meer voor mbo-opleidingen op niveau twee. Zo hebben alle studenten de mogelijkheid om een startkwalificatie te behalen in een gewenste opleidingsrichting. Er zijn ‘enkel’ nog nadere vooropleidingseisen verbonden aan een aantal technische niveau drie en vier mbo-opleidingen. Net als eerder mogen mbo-instellingen ervoor kiezen om af te zien van het stellen van de nadere vooropleidingseisen. Wat opvalt is dat steeds meer mbo-instellingen sinds dit jaar juist wél gebruik maken van hun recht om extra vooropleidingseisen te stellen. Iets dat ze de afgelopen jaren veel minder deden. Hiervoor voelt het alsof er juist meer toelatingseisen zijn.
Waar moet je op letten:
Voor vmbo-leerlingen die examen hebben gedaan in de profielen:
- Zorg & Welzijn
- Economie (en ondernemen)
- Horeca, bakkerij en recreatie
- Dienstverlening en producten
En kiezen voor één van de 66! TECHNISCHE MBO-OPLEIDING, moeten – als extra eis – examen hebben gedaan in WISKUNDE of NASK1, om te kunnen worden toegelaten tot de specifieke technische mbo-opleidingen op niveau drie en vier.
Onder deze 66 opleidingen vallen opleidingen richting bouw, elektro- en installatietechniek, maar ook opticien, audicien, engineering, avionica, mechanica en maritiem.
Na een belronde met een aantal mbo-instellingen lijkt deze verschuiving verband te houden met het toelatingsrecht en mogelijk de nasleep van Corona. Leerlingen die zich voor 1 april (dit jaar verschoven naar 1 mei) aanmelden en voldoen aan de toelatingsvoorwaarden, hebben het recht toegelaten te worden tot de opleiding van zijn of haar voorkeur. Dit betekent ook dat – als de mbo-instellingen geen eisen stelt – sommige leerlingen achterlopen t.o.v. anderen als het gaat om hun theoretische kennis van wiskunde en natuurkunde. Deze regeling is er al een aantal jaar, maar dit jaar zijn er dus meer mbo-instellingen die aanvullende eisen stellen bij hun technische opleidingen. Hoewel dit niet expliciet is benoemd lijkt de nasleep van de Corona hier ook een rol in te spelen. De mbo-opleidingen zien wellicht een grotere achterstand bij wiskunde en nask1 ten opzichte van eerdere jaren en kiezen daarom om nu juist wél gebruik te maken van hun recht om extra eisen te stellen.
Voor decanen en schoolleiders is het belangrijk om hiervan op de hoogte te zijn. Juist in combinatie met de komst van de nieuwe leerweg en het praktijkgerichte programma in vmbo-gl/tl, waarin scholen zoeken naar extra ruimte op de lessentabel, wordt er meer gekeken naar het eerder kunnen laten vallen van vakken. Met de aanvullende eisen voor technische mbo-opleidingen en ook het doorstroomrecht richting de havo zijn vakken als wiskunde, nask1, geschiedenis en scheikunde doorstroomrelevant.
Dit vraagt van de vmbo-school om in de onderbouw al meer te doen aan oriëntatie op de mogelijkheden en het aanleren van de vaardigheid om de verschillende loopbaanroutes in kaart te brengen. Hierin zou de leerling aangeleerd moeten krijgen om bewust bepaalde routes open te houden, of eventueel vroegtijdig definitief te sluiten. Deze onderdelen zijn in onze LOB-methode De Wereld van LOB al standaard geïntegreerd en dragen op die manier bij aan de loopbaanvaardigheid en keuzevaardigheid van de leerlingen. Hier is voor gekozen, omdat
© 2022, Daniël Kers, De Wereld Van LOB
