De talentvolle leerling. Wat doe je zonder sturing en faciliteiten?
Na de blogs over sturing van talentvolle studenten die mogelijk het leraarschap in zich hebben, en een vervolgblog over de wenselijkheid van sturing in de topsport viel een groep buiten de boot. De stille talentvolle leerling. Degene die na schooltijd uren oefent op de basgitaar, prachtig tekent of als mantelzorger zich door administratie en bureaucratie worstelt. De leerling die veel kan, maar waarvan het talent niet direct te koppelen is aan een schoolvak.
Bij de topsportleerling ligt het ‘spotten’ van talent vaak bij ouders, coach of sportbond. Natuurlijk komt de lol vanuit de leerling en die lol zorgt ervoor dat er intrinsieke motivatie bestaat om de sport te beoefenen, beter te worden en mogelijk te kiezen voor een sportloopbaan in plaats van een reguliere schoolloopbaan. In ons eerste blog ging het over de docent als ‘spotter’ en mogelijk aanjager van een carrière als leerkracht.
Voor die onzichtbare groep is niet altijd een overkoepelende factor die het talent spot. Een muzikale leerling zal mogelijk wel lessen volgen bij een muziekschool, maar je ziet tegenwoordig dat YouTube voor veel leerlingen een prima leermeester blijkt. Of het nu gaat om het stap voor stap instuderen van een nieuw nummer, het geven van een make-up tutorial of lessen in kunst, koken of een andere hobby, YouTube heeft er wel een kanaal voor. Voor leerlingen betekent dit dat ze niet altijd meer direct contact hebben met leeftijdsgenoten die hun talent of passie delen. En dat hebben ze wel nodig om zich te beseffen hoe hun talent in verhouding staat met anderen.
De stille talentvolle leerling zit dus met een gebrek aan sturing. Op zich prima, want dan komt de drive vanuit zichzelf. Wel is het noodzakelijk dat het talent zichtbaar is voor school. Dat mentoren, decanen en docenten weten wat de leerling drijft. Dus zonder te sturen, moeten we een leerling wel aanmoedigen om in de spotlights te gaan staan. Door opdrachten, feedback, vertelrondjes en bonte avonden op kamp krijgen ook deze leerlingen de pluimen die zij verdienen. De erkenning voor hun harde werk en het applaus wat op hun zolderkamer verstilt achter de pc.
Zonder sturen dus. Dat doe je door aan het herkennen van talent geen verdere consequenties te koppelen. “Jij kunt echt heel goed spelen, is het conservatorium….” Of “zoals jij je thuis door al die brieven van de gemeente worstelt, je zou later echt als….” Doe het niet. Alsjeblieft doe het niet. Laat het talent er zijn zonder dat de leerling er direct iets mee ‘moet’. Zonder dat hobby en passie direct een vertaalslag moeten maken naar onderwijs en klinkende munt.
Want die klinkende munt, daar draait het in de topsport om. De kansen die een leerling heeft om een leven op te bouwen vanuit de sportinkomsten, bepalen vaak hoe lang een leerling doorstudeert. Maar het kan ook anders. Kijk maar in Amerika, hoeveel studenten daar niet studeren op basis van een “scholarship”. En dan niet alleen in sport, maar ook in kunst, koken, muziek, drama of op basis van je cijfers. Hoewel een scholarship aan de ene kant een perverse prikkel is die de loopbaankeuze[1] beïnvloed, doordat ze alleen gelden voor een minderheid, een bepaalde studie of bepaald werkveld, is het ook een manier om studenten juist hun passie te laten najagen. Een jaartje langer doen over de studie, zodat je met een schoolorkest of dramaclub een optreden kan opzetten. Je kennis van kunst uitdragen in je vrijwilligerswerk. Een cursus geven op je opleiding voor medemantelzorgers. Stille talenten mogen best wat meer gefaciliteerd worden hier in Nederland. Gekoesterd in plaats van wegbezuinigd. Want talenten in alle soorten en maten, met uiteenlopende interesses, kwaliteiten en loopbanen, is wat ons land laat draaien.
© 2019, Wendy en Daniël Kers, De Wereld Van LOB.
Bronnen:
[1] Website, Scholarshipamerica.org (link)
