Wettelijke invloeden op het LOB-programma

Loopbaanontwikkeling en -begeleiding (LOB) is binnen het onderwijs niet nieuw. Wel is het zo dat de afgelopen jaren er steeds meer aandacht is voor LOB en dit steeds meer geborgd wordt in wet- en regelgeving. Hiermee wil het ministerie OCW ervoor zorgen dat leerlingen meer gelijke kansen krijgen op de arbeidsmarkt en in staat zijn voor nu en in de toekomst passende stappen te zetten in hun loopbaan. In dit artikel geven we een overzicht van de verschillende wetten en onderwijsontwikkelingen na 2017 die van invloed zijn op het LOB-programma.

In het artikel ‘LOB wettelijk en professioneel verankerd’ is meer te lezen over de verankering tot en met 2017. In 2017 heeft OCW een LOB-brief gepubliceerd, is het landelijke Expertisepunt LOB van start gegaan, zijn kwaliteitsagenda’s VO en MBO verschenen en heeft Euroguidance een raamwerk LOB en een opleidingsoverzicht voor loopbaanprofessionals vrijgegeven.

2017 – Invoering loopbaandossier in het VMBO

Met de vernieuwing van het VMBO, is vanaf 2017/2018 het loopbaandossier een verplicht onderdeel geworden van de afsluiting van het VMBO. Dit geldt zowel voor de beroepsgerichte leerwegen als voor de theoretische leerweg.

2018 – Programma Sterk Beroepsonderwijs 

In 2018 is het programma ‘Sterk beroepsonderwijs’ gelanceerd door OCW, Stichting Platforms VMBO (SPV), Platform TL en AOC, VO- en MBO raad. Het programma beoogt versterking van het beroepsonderwijs door meer samenwerking tussen VMBO, MBO en bedrijfsleven.

2019 – Vervolg Expertisepunt LOB

Het landelijk expertisepunt LOB voor VO en MBO kreeg in 2019 een vervolgsubsidie voor de periode tot 2023. Naar verwachting zal deze ook de komende jaren blijven bestaan. Naast versterken van LOB in VMBO en MBO, richt het landelijke Expertisepunt LOB zich nu ook op versterking LOB in HAVO en VWO.

2019 – Samen op weg naar een praktijkgericht programma in vmbo-gl/tl

Binnen het programma Sterk Beroepsonderwijs is in 2019 het plan gelanceerd om een ‘praktijkgericht programma’ op te nemen in het onderwijs binnen vmbo-gl/tl. In 2021 zijn de eerste pilotscholen gestart met het ontwikkelen van een praktijkgericht programma met levensechte opdrachten. Vanaf schooljaar 2024-2025 mogen scholen het praktijkgerichte programma aanbieden als erkend examenvak in het vrije deel van vmbo-gl/tl. Het praktijkgerichte programma (PGP) zal naar verwachting een belangrijke bijdrage gaan leveren aan het versterken van LOB in het vmbo-tl. Wettelijke besluitvoering over het daadwerkelijk invoeren van het PGP en diens plek het onderwijs is op het moment van schrijven uitgesteld tot op zijn vroegst het najaar van 2023.

2020 – Wet op doorlopende leerroutes vmbo-mbo

Met de wet op doorlopende leerroutes vmbo-mbo hebben vmbo-scholen en mbo-instellingen vanaf 2020 de mogelijkheid om met hun regionale partners een gezamenlijk onderwijsprogramma in te richten en vernieuwend onderwijs op maat aan jongeren aan te bieden. Zo kan ononderbroken doorgeleerd worden voor een startkwalificatie en worden de overgangen versoepeld. Betere oriëntatie op vervolgopleidingen en beroepen is een wezenlijk onderdeel van de doorlopende leerroutes. Deze wetgeving is een sluitstuk op jarenlang experimenteren met verschillende routes en bekostiging. In het kader van de Werkagenda mbo zijn in 2022 extra middelen ingezet voor de totstandkoming van gezamenlijke onderwijsprogramma’s – de doorlopende leerroutes.

2021 – Ambitie/kwaliteits-agenda’s LOB voor VO en MBO

In 2021 is in het VO de kwaliteitsagenda verlengd. In ieder geval tot en met 2022. De VO-raad, LAKS en Biond hebben geconstateerd dat er in de afgelopen jaren op veel scholen flinke vooruitgang is geboekt in de verankering van LOB in het voortgezet onderwijs, maar dat aandacht voor LOB nodig blijft. De kwaliteitsagenda is aangevuld met een tweetal checklists voor onderwijsprofessionals en leerlingen. Hiermee kunnen scholen hun LOB-beleid kunnen toetsen.

2021 – Praktijkgericht programma voor de Havo

In navolging op het praktijkgericht programma binnen vmbo-gl/tl heeft het ministerie van OCW het SLO opdracht gegeven om in nauwe samenwerking met havo-scholen, twee brede interdisciplinaire examenprogramma’s te ontwikkelen. Een programma voor Mens & Maatschappij en een voor Natuur & Techniek. Beide programma’s worden aangeboden als kleine variant van 120 studielasturen en een grote variant van 320-360 uur. In 2022 zijn de eerste pilotscholen gestart. De verwachting is dat de programma’s in 2026 worden vastgesteld.

2021 – Kamerbrief over maatregelen LOB

In februari 2021 hebben Minister Slob en minister van Engelshoven de Tweede Kamer geïnformeerd over nieuwe maatregelen in het belang van goed LOB. In de brief wordt het doel gesteld om LOB een duidelijke en herkenbare plek in het curriculum van het vo te geven. De brief sluit af met de invoering van het Nationaal Programma Onderwijs: steunprogramma voor herstel en perspectief van start gegaan. Het doel hiervan is om leerlingen en studenten te helpen hun gaven en talenten tot bloei te brengen, ondanks de coronacrisis en de gevolgen daarvan voor het onderwijs.

2022 – Kamerbrief over de Werkagenda MBO

In juli 2022 heeft Minister Dijkgraaf de Tweede Kamer geïnformeerd over de kaders van de Werkagenda mbo voor de komende jaren. Minister Dijkgraaf wil jongeren helpen bij het maken van een studiekeuze, door ze van tevoren beter te informeren over de opleiding en de kansen op de arbeidsmarkt. De website Kiesmbo.nl wordt hiervoor ingezet. In 2023-2024 wordt een experiment gestart met oriëntatieprogramma’s in het mbo voor studenten die bij instroom nog geen studiekeuze kunnen maken en voor studenten die willen heroriënteren in het mbo na een verkeerde studiekeuze.

2022 – Brief Minister Wiersma over stand van zaken m.b.t. de Nieuwe Leerweg en het Praktijkgericht Programma

In de brief van 16 november 2022 geeft Minister Wiersma reactie op vragen uit de Tweede Kamer over de toekomst van de gemengde en theoretische leerweg van het vmbo. Duidelijk is geworden dat de stelselwijziging voor de nieuwe leerweg – waarin vmbo-gl en vmbo-tl worden samengevoegd – er voorlopig niet komt. De praktijkgerichte programma’s worden in de pilot (door)ontwikkeld om te leren welke consequenties dergelijke vakken hebben voor de scholen en de doorstroommogelijkheden van leerlingen. In de eerste helft van 2023 komt de minister met een visie op de toekomst van het beroepsonderwijs, waarin hij ingaat op de vraag hoe de praktijkgerichte programma’s een vervolg krijgen.

Aan de slag met De Wereld Van LOB binnen je LOB-programma

Onze methodes voor loopbaanontwikkeling (LOB) en studie- en loopbaanvaardigheden (STUVA) voldoen aan alle wettelijke eisen en borgen zelfs internationale wetenschappelijke inzichten. NPO-gelden kunnen worden ingezet om met onze methodes aan de slag te gaan en daarmee invulling te geven aan verschillende doelen binnen de interventies B, C en D van de menukaart.

© 2023, Daniël en Wendy Kers, De Wereld Van LOB